Ιερά Μονή Κορώνης
Στο ανατολικό τμήμα της Νότιας Πίνδου, στον ορεινό όγκο των Αγράφων και πάνω από τον κάμπο της Καρδίτσας, σε μια κατάφυτη από βελανιδιές και καστανιές πλαγιά, όπου το κελάρυσμα των πηγών γίνεται ένα με το κελάηδισμα των αηδονιών, πάνω σ' ένα φυσικό μετέωρο μπαλκόνι, απ' όπου βλέπει κανείς όλο τον Θεσσαλικό κάμπο κι αγναντεύει απ' τον Όλυμπο μέχρι το Πήλιο και τον Τυμφρηστό, στέκει αγέρωχα αιώνες τώρα, πέρα και πάνω από τον χρόνο, το Μοναστήρι της Παναγιάς της Κορώνας, που τιμά το Γενέθλιον της Θεοτόκου. Το μοναστήρι που πήρε την ονομασία του από την τοποθεσία που βρίσκεται, σαν Κορώνα δηλαδή, στέφει τον εύφορο κάμπο της Θεσσαλικής γης από ύψος 800μ περίπου, βρίσκεται δίπλα στην Λίμνη Νικ. Πλαστήρα, στην ανατολική πλευρά της.
Η ιστορία της Ιεράς Μονής αρχίζει τον 12ο αιώνα και συγκεκριμένα το 1123, όταν βρίσκεται με θαυμαστό τρόπο η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Κορώνης, και γίνεται αιτία της ιδρύσεως της Ι. Μονής. Κτίτωρ της Μονής είναι ο Αυτοκράτωρ Ιωάννης ο Κομνηνός ο Β΄.
Οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Ιωάννης Θ΄ ο Ιερομνήμων (1111 - 1134), Λέων ο Στυππής (1134 - 1143) και Μιχαήλ Β΄ ο Κουρκουνάς (1143 - 1146) με Πατριαρχικά συγίλλια αναγνώρισαν την Μονή, ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή.
Η Μονή καταστρέφεται από βαρβαρικές επιδρομές τον 16ο αιώνα και ξαναχτίζεται αμέσως με νέο κτίτορα τον Ανδρέα Μπούνο. Από το κτιριακό συγκρότημα αυτό σήμερα σώζεται μόνο το Καθολικό, το οποίο παρ΄ όλες τις επεμβάσεις μπορεί να πεί κανείς ότι διατηρείται σε άριστη κατάσταση.
Το Καθολικό είναι αφιερωμένο στο Γενέθλιον της Θεοτόκου και ανήκει στον αθωνικό τύπο. Ο ρυθμός του δε είναι τρίκογχος τετρακιόνιος μετά τρούλου. Οι τοιχογραφίες που το κοσμούν είναι της ιδίας εποχής και έχουν αγιογραφηθεί από κάποιο μοναχό επ΄ ονόματι Δανιήλ "άζευκτο". Ο αγιογράφος ακολουθεί την "Κρήτική Σχολή" και δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα πρόσωπα και στην πτυχολογία των ενδυμάτων.
Το Καθολικό είναι "κατάγραφο", δηλ. από τον τρούλο μέχρι το δάπεδο. Μεταξύ των τοιχογραφιών που διακρίνονται είναι ο ενταφιασμός της Θεοτόκου πάνω από τον Ν. Δ. κίονα του κυρίως ναού, η Παναγία "Η επίσκεψις" που εικονίζει την Θεοτόκο να κάθεται κάτω "οκλαδόν" και να παίζει με τον Χριστό στη λιτή και ο κτίτωρ που στέκεται όρθιος ντυμένος με τοπική ενδυμασία και στα χέρια του κρατάει ομοίωμα του ναού που το παραδίδει στην Θεοτόκο που βρίσκεται δίπλα του ένθρονη.
Το Καθολικό είναι χωρισμένο σε τέσσερα τμήματα: α) ο Εξωνάρθηκας, β) η Λιτή, γ) ο Κυρίως Ναός και δ) το Ιερό Βήμα.
Το τέμπλο είναι έργο αρχών του 1700 και έχει φιλοτεχνηθεί από λαϊκούς ξυλογλύπτες, με πιθανή καταγωγή από την Ήπειρο. Θεωρείται από τα καλύτερα του Θεσσαλικού χώρου. Είναι πλούσια διακοσμημένο από το φυτικό και ζωϊκό βασίλειο. Στα θωράκιά του υπάρχουν ανάγλυφες παραστάσεις από: τον θρήνο των πρωτοπλάστων για τον χαμένο παράδεισο, τον διωγμό των πρωτοπλάστων από τον παράδεισο, της Θυσίας του Αβραάμ και της πορείας Αβραάμ και Ισαάκ στον τόπο της Θυσίας.
Οι εικόνες του τέμπλου είναι έργα του 16ου και του 18ου αιώνα.
Στη βορεινή πλευρά του Καθολικού είναι προσκολλημένο Παρεκκλήσιο το οποίο χρονολογείται στις αρχές του 1700 και είναι αφιερωμένο προς τιμή του Τιμίου Προδρόμου. Κτίτορας είναι ο Αποστόλης από τα Βραγγιανά της Καρδίτσας, που εικονίζεται να κρατάει την εικόνα του Προδρόμου. Οι τοιχογραφίες είναι του 1739 λαϊκής τέχνης και έχουν γίνει από κάποιο άγνωστο λαϊκό αγιογράφο.
Στην Ιερά Μονή στα μέσα περίπου του 16ου αιώνα έρχεται για να μονάσει ο 'γιος Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπος Φαναρίου και Νεοχωρίου. Η υπακοή του και η αγάπη του για τον Χριστό τον κάνουν να φτάσει στα ύπατα αξιώματα. Έτσι χειροτονείται διάκονος και αργότερα πρεσβύτερος, και όταν μετά από καιρό εκοιμήθη εν Κυρίω ο Ηγούμενος της Μονής, οι πατέρες εκλέγουν νέο Ηγούμενο τον Σεραφείμ. Ποιμένας ψυχών οδηγεί τα παιδιά του "εις νομάς σωτηρίους" και γίνεται παράδειγμα προς μίμηση, η φήμη δε της ασκητικής και αγίας ζωής του έφτασε μέχρι το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Μετά την κοίμηση του επισκόπου Φαναρίου και Καππούης Λαυρεντίου το 1587, η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Θρόνου, εκλέγει νέο Επίσκοπο Φαναρίου και Καππούης τον Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Κορώνης Σεραφείμ και το 1592 τον ανυψώνει σε Αρχιεπίσκοπο Φαναρίου και Νεοχωρίου.
Η δράση του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ είναι τέτοια που προκαλεί την οργή και το μένος των Τούρκων. Δεν χάνουν ευκαιρία και τον κατηγορούν ότι έλαβε μέρος στην επανάσταση του Διονυσίου του Φιλοσόφου (Σκυλοσόφου) το 1600. Έτσι τον συλλαμβάνουν και του προτείνουν να αλλάξει την πίστη του, εκείνος αρνείται και από εκείνη την στιγμή αρχίζει τό μαρτύριο του Αγίου Σεραφείμ, όπου τον μαστιγώνουν, βάζουν επάνω του μια μεγάλη πέτρινη πλάκα, του κόβουν την μύτη, τον σουβλίζουν ζωντανό, και τέλος τον αποκεφαλίζουν. Έτσι, ο 'γιος Σεραφείμ παραδίδει την αγία του ψυχή στις 4 Δεκεμβρίου του 1601 στην έδρα της επισκοπής του στο Φανάρι Καρδίτσης. Η τύχη του σώματος του είναι άγνωστη, η Αγία του Κάρα όμως φυλάσσεται στην μονή της μετανοίας του, την Μονή Κορώνης, όπου είναι άγρυπνος φρουρός, προστάτης της και πολιούχος.